Regaip Kandili: “Leyle’turreğaib”: “Rağbetler ve Yönelişler” Gecesi…

İsmail Bendiderya 18.02.2021 20:34:54

Kameri takvime göre Recep Ayının ilk Perşembesinin gecesi, yani İslami gün-gece kavramına göre Recep Ayının ilk Cuma gecesi Regaip Kandilidir.
Peygamber efendimiz Recep ayında bir gün oruç tutanın günahlarının bağışlanacağını buyuruyor Recep ayını idrak ederseniz oruç tutun diye tavsiye ediyor.

“Leyle’turreğaib” olarak hadislerde geçen Regaip kandili gecesinin  2’şer rekatlik kılınan toplam 12 rekatlik namazı ve namaz sonrası zikirleri vardır ki; bunların hepsi, aslında insanın ruhunu ve kişiliğini ayların en büyüğü olan Ramazan ayı'na hazırlamaktır.
 Çünkü Ramazan Ayı, Kur'an’ın indiği aydır; Kur'an Ayıdır, vahiy ve nur ayıdır. Recep ayı, işte bu muazzam aya hazırlanmak için mükemmel bir fırsattır 

Kur’an’da kandil gecelerinin olmadığı doğrudur, ama bu gecelerin ihya edilmesi zaten farz değil, sünnet ve müstehaptır, yani alelade geçirmekten “yeğ” dir.
   
 LEYLE’TURREGAİP NAMAZI

Recep ayının ilk cuma akşamı yani Perşembe günü akşamı olduğunda akşam namazı ile yatsı namazı arasında 12 rekât namaz kılınır. Bu 12 rekât namaz ikişer rekatlar halinde kılınır her iki rekatta selam verilip bitirilir ve diğer 2 rekata başlanır. Yani 6 tane 2 rekâtlık namazdır ve her rekâtta bir Hamd suresi, 3 defa Kadir suresi ve 12 defa da Tevhid suresi okunur.
Böylece 12 rekat tamamlandıktan sonra 70 defa 
" اللهم صل علی محمد النبی الامی و علی آله" Zikri okunur ondan sonra secdeye varılır ve yine 70 defa şu zikir okunur:  ˝سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَ الرُّوحِ˝ ve secdeden başını kaldırdıktan sonra yine 70 defa  رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيُّ الْأَعْظَم"” zikri okunur ve sonra istenilen duada bulunulur.
Bu zikirler yerine salavat ve istiğfarda da bulunulabilir. Zira bu ameller asla farz değil, müstehaptır ve Ramazan gibi büyük bir evreye, YENİDEN DİRİLİŞ” e hazırlık içindir. 

“REGAİP” NE DEMEKTİR?

Üç ayların girişi olan Recep Ayının ilk Perşembesine, yani ilk Cuma gecesine (Çünkü yeni günler akşam namazından sonra başlar) “Regaip Gecesi” denildiğini yazmıştım.
Sözlükte “kendisine rağbet edilen şey, bol ve değerli bağış” anlamındaki ragībenin çoğulu olan regāib kelimesi hadis ve fıkıh literatüründe “bol sevap ve mükâfat, faziletli amel”dir…
 Bu kelimenin Arapça kökeninin "re-ğa-be" den geldiği düşünülürse; “Regaib” in kavramsal anlamının “arzu” değil, “meyil ve yöneliş” olduğu, yani Yüce Allah’ın rızasına meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek olduğu anlaşılacaktır. 
  
Görüldüğü gibi, bu gece bir nevi “Allah’a yönelişin ilk hazırlıkları” dır...
   

Regâib gecelerinde dua etmek, tevbe ve istiğfarda bulunmak, bu geceyi kutsal kabul ederek çeşitli ibâdetlerle geçirmek, genel olarak hangi mezhepten olursa olsun bütün alimler arasında kabul görmüştür. 
   
Regaibin diğer kandillerden farkı, hem Recep ayında olması, hem de Cuma gecesi oluşudur. Ayrıca Recep ayının hususiyetlerinden birisi de Regaib Kandili ve Mirac Kandili olarak bilinen iki kandilin de yine bu ayda bulunmasıdır. Bu günler ve geceler, kendimizi denetleme ve değerlendirme bakımından önemlidir. 
Regâib kelimesi Kur'an'da geçmese de; "reğabe"den türemiş olan çeşitli kelimeler, Kur'ân'da sekiz yerde geçmekte ve "reğabe"nin ifâde ettiği mana için kullanılmaktadır. Terim olarak Regâib, Türkçe’de kandil dediğimiz mübârek gecelerden biridir.

Bu gecede Yüce Allah'ın rahmet, bağış ve yardımlarının dağıtıldığına inanılır. Diğer bir ifadeyle bu ümit ve inançla Yüce Allah’a ibadet edilir.

“KANDİL” İSMİ NEREDEN GELİYOR?

Kandil kelimesi gerçek anlamıyla eski zamanlarda geceleri aydınlatan, bir kapta yağ ve ve  kalın ip konularak, yağın yanması ile yapılan basit bir aydınlanma gerecidir. Sonraları modifiye olarak çaydanlığa benzer pirinç ve bronz tipleri çıkmıştır.

Hepimizin bildiği ve eski masallarda okuduğu kandildir bu… Şimdi İstanbul’daki koca Çemberlitaş’ın dikiti de bir kandil çeşididir aslında…
Bu kelime, Arapçadan “kandil (قنديل)”  olarak Türkçeye geçmiştir. Aslında kelimenin kökü Latince “candēla” olup, İngilizce candle ve Fransızca chandelle kelimeleri kökleri de buradan gelmektedir.
OSMANLI PADİŞAHI’NIN HZ MEHDİ’YE SEVGİSİNİN İŞARETİ
Şaban ayının 14. gününü 15. gününe bağlayan gecesi olup “Nime-i Şaban” olarak da bilinen ve Ehlibeyt’in 12. İmamı Hz Mehdi’nin –şia kaynaklarına göre- doğum günü olan Berat gecesinde Osmanlı İmparatorluğu'nda II. Selim'den itibaren minarelerde kandil yakılmasıyla, “Berat Gecesi”, “Berat Kandili” adını almıştır. 
Berat (Berâet), Arapça'da temize çıkma anlamına gelir ve günahlardan arınıp temizlenme murad edilir.


Bu arada şunun da altını çizelim:  Kur'an'da her gecenin diğer bir geceden farklı olduğu tek gece Kadir Gecesidir. ... Onun haricinde hiçbir gecenin diğer gecelerden üstünlüğü yoktur. Bazı günlerin, faziletini geceden, bazı gecelerin de de faziletini gündüzden aldığını düşünecek olursak; Cuma gününün fazileti akşamına da fazilet verir. Mübarek gecelerin gündüzleri de bu sebeple kıymetlidir. Regaib gecesi Receb-i Şerif’ in ilk Cuma gecesidir. Bir açıklamaya göre de; bu gecede ilahi dergâhta bol bahşişler, ikramlar, aflar olduğundan melekler bu geceye reğaib demişlerdir

 Adına ne dersek diyelim; bu günler ve geceler, değerli zamanlardır.
“İnsanlaşmak” için, kemale ermek için mükemmel fırsatlardır.
Şekilden kemale geçebilmenin köprüleridir..
Kıymetini bilelim…

Zira ortada her şekilden, her şey var… Ama giderek azalan ve hatta nesli tükenmeye yüz tutan şey “insan” ve “insanlık”!
Bu amellere bir de bu pencereden bakalım artık!
Sağlıcakla kalın

Yazarın Diğer Yazıları