Trump döneminde tırmanan ticaret geriliminin yarattığı finansal oynaklık, gelişmekte olan ülkeleri dolar bağımlılığını azaltmaya yöneltti. BRICS ülkeleri yeni ödeme altyapılarıyla küresel sistemde güç dengelerini sarsmaya hazırlanıyor.
ABD’nin agresif ticaret politikasının küresel piyasalarda yarattığı belirsizlik, doların değer kaybetmesine rağmen gelişmekte olan ülkelerde finansman baskısını artırdı. Risk primlerindeki yükseliş, zayıflayan doların sağlayacağı rahatlamayı gölgeledi ve borçlanan ülkeleri daha kırılgan hâle getirdi.
Bu ortamda dolar bağımlılığını azaltma çağrılarının en güçlü karşılık bulduğu yer BRICS ülkeleri oldu. Çin, Rusya, Hindistan ve Brezilya, ticarette dolar zorunluluğunu ortadan kaldıracak bir dizi yeni ödeme mekanizmasını devreye alıyor. Yuan swap hatlarının genişlemesi, çok sayıda ülkenin rezerv tercihlerinde değişim yaratırken, blok içinde geliştirilen dijital ödeme sistemi küresel finans akışında yeni bir dönem başlatmayı hedefliyor.
Doların rezervlerdeki payı son yirmi yılın en düşük seviyesine inse de, küresel işlemlerdeki ağırlığı hâlâ baskın konumda. Buna rağmen BRICS ülkelerinin attığı adımlar, ticaret ağlarının ABD merkezinden uzaklaşmasıyla birlikte ivme kazanmış durumda.
Uzmanlara göre doların hâkimiyeti kısa vadede sarsılmayacak; ancak 2025 boyunca yaşanan gelişmeler, 2026’nın uluslararası para düzeni açısından dönüm noktası olabileceğini gösteriyor. Birçok ülke artık ticaret ve borçlanma süreçlerinde dolar dışı seçenekleri ciddi biçimde tartıyor.
/karar
